Salta la linda

Salta is een bruisende stad. Het is 28 graden, de lucht is blauw, de terrasjes op het plein zitten afgeladen vol, in de winkelstraten kun je over de hoofden lopen. Mensen begroeten elkaar, praten lachend met veel gebaren. Overal mooie meiden en opwaaiende zomerjurken. Het plein is omringd met mooie koloniale gebouwen.

Het leven is hier goed. Je hoeft nooit zelf je schoenen te poetsen, dat laat je doen voor twee pesos terwijl je een espresso drinkt op het terras. Een andere man verkoopt de krant van vandaag. Je hoeft je stoel niet uit. Het plein zit vol levensgenieters.

Uiteraard heeft de medaille ook een andere kant. Eentje die een toerist die hier voor het eerst is, verrukt als hij is door al dat moois, misschien over het hoofd ziet. Het leven is hier heerlijk, als je geld hebt. Allerlei diensten worden voor bijna niks aangeboden. Maar die ouden van dagen die de hele dag de terrassen langssloffen voor een aalmoes doen dat natuurlijk niet voor hun lol. Net zo min als de kinderen die de hele dag op hun knieen schoenen zitten te poetsen van dikke mannen die een sigaar roken. Zij doen dit om te overleven.

In de buitenwijken, niet eens zo ver van het mooie plein, is de realiteit goed zichtbaar. Overal tralies. Er is veel criminaliteit. Hier wonen de zwoegers. Oom Freddy en tante Lourdes zijn op jonge leeftijd naar Buenos Aires vertrokken omdat de Argentijnse peso veel meer waard was dan de Boliviaanse munt. Maar het leven daar is geen lolletje. Freddy vertrouwde me toe dat hij als timmerman 8 pesos per uur verdient. Hij moet 's ochtends om vijf uur opstaan om twee uur in een overvolle trein te zitten. Om negen uur in de avond is hij weer thuis. Vorig jaar kreeg hij een mes tegen zijn keel toen hij 's morgens op de bus stond te wachten. Een meisje dat haar mobiel niet snel genoeg afgaf, werd doodgestoken.

De vele Bolivianen worden in Argentinië vaak als tweederangs burgers behandeld. Naar aanleiding van een roofmoord op een 39-jarige vrouw was er gisteren in de hoofdstad een protestmars. De Bolivianen beschuldigen de politie ervan laks te zijn als het slachtoffer van Boliviaanse afkomst is. De commissaris ontkent dit. Hij wijt de zaken aan de algemene geweldsgolf die de buitenwijken van Buenos Aires overspoelt. Oom en tante moeten altijd regelen dat er iemand in huis is als ze weg zijn. Anders wordt de boel leeggehaald. Oom Freddy wil graag een handeltje aan huis beginnen zodat hij straks het zware bestaan als timmerman kan opgeven, maar hij durft niet. Hij is bang om zijn huis af te bouwen. Vanaf de straat ziet het er niet uit. Maar als hij het opknapt, denken de boeven dat er iets te halen valt. Ze dringen zo binnen en dan mogen de bewoners hopen dat ze het er levend vanaf brengen.

De hoop van oom en tante is gevestigd op hun dochter. Hij werkt om haar studiegeld te kunnen betalen. Zij krijgt de kans die haar ouders nooit hebben gehad. Het meisje voelt de druk.

Dit alles is de keerzijde van de stralende indruk die het plein maakt. Dit gezegd hebbend, ga ik er zelf nog even lekker van genieten. Het is zes uur in de middag. De mensen gaan de straat weer op na hun siësta. Het leven begint hiers avonds pas, als de felle zon onder is. Om een uur 's nachts zitten de restaurants bomvol. Het centrum is superveilig, overal zie je politie en er hangen camera's. Salta la linda, zeggen ze hier: het mooie Salta. En zo is het.